Hội thảo khoa học quốc gia “Phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của báo chí trong bối cảnh hiện nay”

Tham dự Hội thảo có các nhà khoa học, các đồng chí lãnh đạo, quản lý đến từ Ban Tổ chức Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương, Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng; Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Thông tin - Truyền thông, Cục Truyền thông Công an nhân dân (Bộ Công An), Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Báo Tuổi trẻ (thành phố Hồ Chí Minh), Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Quân đội nhân dân, Báo Pháp luật, Báo Công an nhân dân; Báo Đại Đoàn Kết, Trung tâm Truyền hình Nhân dân, Đài Truyền hình Việt Nam, Tạp chí điện tử Việt - Đức, Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội), Học viện Chính trị (Bộ Quốc phòng), Học viện Kỹ thuật Quân sự, Đại học Văn Lang (TPHCM), Học viện Báo chí và Tuyên truyền ...

Quang cảnh Hội thảo quốc gia “Phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của báo chí trong bối cảnh hiện nay”

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Nhà báo Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam ghi nhận và đánh giá cao sáng kiến của Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia “Phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của báo chí trong bối cảnh hiện nay”. Chủ đề của Hội thảo đã khẳng định rõ đặc trưng, thế mạnh của Báo chí Cách mạng Việt Nam mà không có một hình thức truyền thông nào khác có thể thay thế được.

Nhân dịp kỷ niệm 97 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2022), thay mặt lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam và Báo Nhân Dân, Nhà báo Lê Quốc Minh gửi tới các nhà báo, những người làm công tác đào tạo, bồi dưỡng báo chí lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Đồng chí mong rằng đội ngũ người nhà báo, nhà đào tạo và bồi dưỡng báo chí truyền thông sẽ tiếp tục gia sức cống hiến, đóng góp nhiều hơn nữa cho nền Báo chí Cách mạng Việt Nam và cho đất nước.

Nhà báo Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu tại Hội thảo

Đề dẫn Hội thảo, PGS,TS. Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã khẳng định trong chặng đường 97 năm xây dựng và phát triển vừa qua, nền Báo chí cách mạng Việt Nam đã có nhiều công lao, đóng góp to lớn đối với sự nghiệp của Đảng, của đất nước và của nhân dân. Báo chí Cách mạng Việt Nam luôn thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm, đi đầu trong tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; nói lên tiếng nói, tâm tư, nguyện vọng của đông đảo quần chúng nhân dân.

Báo chí là kênh thông tin quan trọng để giám sát, phản biện xã hội. Thông qua báo chí, những việc làm tốt, tấm gương điển hình được tuyên truyền, nhân rộng, tạo ra hiệu ứng dư luận xã hội tích cực, góp phần làm cho đời sống xã hội ngày càng tươi đẹp. Cũng thông qua báo chí, những thói hư, tật xấu, tệ nạn xã hội, đặc biệt là nạn tham nhũng, tiêu cực, lãng phí đã bị lên án mạnh mẽ, bị loại ra khỏi đời sống xã hội. Đặc biệt, không chỉ phản ánh các sự kiện, vấn đề mới, nảy sinh thường nhật liên quan đến đời sống xã hội, Báo chí Cách mạng Việt Nam còn thực sự là vũ khí quan trọng bảo vệ Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; bảo vệ Đảng, bảo vệ đất nước; đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

PGS,TS. Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phát biểu Đề dẫn Hội thảo

Nhiều cơ quan báo chí thực hiện tốt vai trò, chức năng giám sát, phản biện xã hội

Hội thảo nhận được hơn 70 tham luận của các nhà khoa học, nhà báo trong cả nước. Các tham luận đề cập đến những vấn đề lý luận, thực tiễn và kinh nghiệm liên quan đến phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của báo chí trong bối cảnh hiện nay.

Tại phiên trực tiếp, Hội thảo đã lắng nghe 8 tham luận cùng nhiều ý kiến trao đổi, chia sẻ của các diễn giả, nhà khoa học, nhà báo. Đa số các ý kiến đều cho rằng trong thời gian qua, nhiều cơ quan báo chí, nhà báo cách mạng tiên phong đã thực hiện tốt  vai trò, chức năng giám sát, phản biện xã hội, tạo nên thương hiệu báo chí trong lòng công chúng.

Nhiều nhà báo với trách nhiệm công dân cao cả đã dũng cảm dấn thân, hy sinh lợi ích cá nhân để điều tra tận cùng, phanh phui các vụ việc tham nhũng-tiêu cực, cùng với các cơ quan chức năng đưa ra ánh sáng nhiều tội phạm nguy hiểm gây thất thoát, tổn hại cho đất nước.

Các giải thưởng báo chí cao quý hằng năm mà Trung ương Hội Nhà báo Việt Nam và các Ban, Bộ, ngành ở Trung ương và địa phương được tổ chức cũng là để vinh danh các nhà báo, cơ quan báo chí đã có công lao đóng góp cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà nước và của nhân dân ta.

Bên cạnh những thành tích của nền Báo chí cách mạng Việt Nam và của đội ngũ nhà báo cách mạng, nhất là trong thực hiện vai trò, chức năng giám sát và phản biện xã hội, vẫn còn nhiều nhiệm vụ quan trọng ở phía trước để báo chí cách mạng làm tròn sứ mệnh và trách nhiệm cao cả của mình. Đảng và Nhà nước rất quan tâm đến báo chí, thông qua việc ban hành các chủ trương, chính sách kịp thời để khuyến khích báo chí phát triển chuyên nghiệp, hiện đại và nhân văn.

Các cơ quan báo chí cần tiếp tục thực hiện nghiêm túc các nghị quyết của Đảng về sự lãnh đạo chỉ đạo toàn diện của Đảng đối với hoạt động báo chí và hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam, về hoạt động hiệu lực hiệu quả của bộ máy; đồng thời tích cực thực hiện Đề án của Chính phủ về Quy hoạch phát triển báo chí đến năm 2025, để đảm bảo báo chí hoạt động và phát triển theo đúng định hướng của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước. Các cơ quan báo chí cần có những đề xuất, giải pháp, kiến nghị hữu hiệu sau 5 năm thi hành Luật Báo chí (2016); đồng thời có những góp ý sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hệ thống luật pháp, chính sách liên quan đến báo chí, để báo chí hoạt động thuận lợi.

Báo chí cần đổi mới nội dung, phương thức làm báo theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp

Nhiều ý kiến của các nhà khoa học cho rằng, báo chí muốn thể hiện và phát huy vai trò, trách nhiệm cao cả trong thực hiện chức năng giám sát và phản biện xã hội, trước hết, báo chí cần đổi mới nội dung, phương thức làm báo theo hướng hiện đại, chuyên nghiệp. Công chúng ngày càng đòi hỏi nền Báo chí Cách mạng Việt Nam phải có những tác phẩm, sản phẩm báo chí chất lượng cao. Sự phát triển của xã hội không cho phép chúng ta bằng lòng với những gì đã đạt được, mà phải tiếp tục nỗ lực để phục vụ đất nước, phục vụ người dân tốt hơn.

Các nhà báo cách mạng cũng cần phải đổi mới tư duy làm báo, kết hợp tính chính thống và truyền thống với phong cách tác nghiệp hiện đại, áp dụng chiến lược nội dung đa phương tiện và đa nền tảng, nắm bắt các công nghệ làm báo mới mẻ, tăng cường tính sáng tạo trong các sản phẩm báo chí.

Các nhà báo không được và không nên đánh đồng vai trò, chức năng giám sát và phản biện xã hội với việc chỉ trích cực đoan, nhìn xã hội với một màu đen, với những góc nhìn tiêu cực. Báo chí Cách mạng Việt Nam thể hiện tính khách quan, chân thật, công bằng và nhân văn, có nhiệm vụ tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, đồng thời phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng của quần chúng nhân dân. Báo chí có vai trò định hướng tư tưởng, chính trị, dư luận xã hội theo hướng tích cực; cung cấp kiến thức, tri thức hữu ích, hướng thiện cho công chúng. Báo chí cách mạng Việt Nam phải mang tính xây dựng, hướng tới một xã hội tốt đẹp hơn.

Báo chí có trách nhiệm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

PGS,TS. Phạm Minh Sơn, Giám đốc - Chủ tịch Hội đồng khoa học Học viện Báo chí và Tuyên truyền phát biểu kết luận Hội thảo

Các nhà khoa học cũng cho rằng, bên cạnh nhiệm vụ thực hiện các chức năng xã hội của mình, mỗi cơ quan báo chí và mỗi nhà báo cách mạng chân chính phải có trách nhiệm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch để bảo vệ chế độ, bảo vệ đất nước và nhân dân. Các nhà báo cách mạng Việt Nam cần trau dồi bản lĩnh chính trị, chuyên môn nghiệp vụ, kiến thức, luật pháp và đạo đức nghề nghiệp, trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân để làm tròn chức trách cao cả mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao cho.

Sau hơn 3 tiếng diễn ra trao đổi sôi nổi, Hội thảo khoa học quốc gia “Phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của báo chí trong bối cảnh hiện nay” đã hoàn thành các nội dung đề ra và kết thúc thành công tốt đẹp.

Kết luận Hội thảo, PGS,TS. Phạm Minh Sơn, Giám đốc - Chủ tịch Hội đồng khoa học Học viện Báo chí và Tuyên truyền trân trọng cảm ơn những ý kiến tham luận, trao đổi khoa học, tâm huyết và trách nhiệm cao của các diễn giả, nhà khoa học cho chủ đề Hội thảo. PGS,TS. Phạm Minh Sơn cho biết, những ý kiến quý báu của các nhà khoa học sẽ là cơ sở cung cấp một số luận cứ khoa học để Học viện Báo chí và Tuyên truyền kiến nghị với Đảng và Nhà nước ban hành chủ trương, chính sách đúng đắn, kịp thời, phù hợp với điều kiện thực tiễn nhằm tiếp tục phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội của báo chí trong bối cảnh hiện nay.